Kayseri Tabiat Türküleri

2018 yılında Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları tarafından yayımlanan “Kayseri Türküleri ve Oyun Havaları” (Dr. Erol AKSOY, Dr. Erhan ÇAPRAZ) isimli eserden faydalanarak hazırladığımız ve içinde Kayseri doğasını, coğrafyasını ve iklimini barındıran türkülerden bazılarını derledik.

Akşam Aşıp Gidiyor (Keklik), Kaynak Kişi: Ahmet Gazi AYHAN, Derleyen: Yıldız AYHAN

Akşam aşıp gidiyor

Fikrim şaşıp gidiyor

Kara gözlü sevdiğim

Dağları aşıp gidiyor

Aman keklik yaman keklik çil keklik aman

Çık dağların başına da öt keklik aman

Gak gak gubarak öt keklik aman

Akşam harede kaldı

Fitil yarede kaldı

Kara gözlü sevdiğim

Bilmem nerede kaldı

Ali Dağı Derler De Dağların Hası (Bızdık), Kaynak Kişi: Ahmet Gazi AYHAN, Derleyen: TRT – Ahmet Gazi AYHAN

Ali Dağı dersen dağların hası

Çekmiş kucağına koca Talas’ı

Eşim aman aman bızdık

Biz burada candan bezdik

Alnına liraları dizdik

Güzellerle gezdik

Çirkinlerden bezdik

Hisarcık’a vardım yedim kirazı

Endürlük’e vardım sürdüm havası

Eşim aman aman bahar

Coşkun sular akar

Yarim sarhoş olmuş

Baygın baygın bakar

Eşim aman aman bızdık

Biz burada candan bezdik

Alnına liraları dizdik

Güzellerle gezdik

Çirkinlerden bezdik

Erciyes yolu incedir pek giden olmaz

Gül dikensiz bitmez farkeden olmaz

Eşim aman aman bızdık

Biz burada candan bezdik

Alnına liraları dizdik

Güzellerle gezdik

Çirkinlerden bezdik

Asmalar da Kol Uzatmış Dallere, Kaynak Kişi: Osman Kavuncu, Derleyen: Muzaffer SARISÖZEN

Asmalar da kol uzatmış dallere

Sen düşürdün beni halden hallere

Asmalar da kol uzatmış engine

Şimdi rağbet güzel ile zengine

Asmalar da kol uzatmış incire

İkimizi bir sarsınlar zincire

Bahçe Duvarını Aştım (Adanalı), Kaynak Kişi: Mehmet DELİHALİLOĞLU (Emmi), Derleyen: Emin ALDEMİR

Bahçe duvarını aşdım

Sarmaşık güle dolaşdım

Öptüm sevdim helallaşdım

Öldüm yalvarı yalvarı

Topukda dallı şalvarı

Aman Adanalı yandım Adanalı

On parmakları kınalı

Sebebimsin yandım delikanlı

Haydan olur huydan olur

Arap atı aman taydan olur

Bu güzellik soydan olur

Öldüm yalvarı yalvarı

Topukda dallı şalvarı

Aman adanalı yandım adanalı

On parmakları kınalı

Sebebimsin yandım delikanlı

Ben Giderken Ekinleri Göğüdü, Kaynak Kişi: Zekeriya Bozdağ, Derleyen: Saniye CAN

Ben giderken ekinleri göğüdü

Görünüyor emmimgilin söğüdü

Gurudu mu fıkaranın yiğidi

Zengin diye bir çocuğa verdiler

Verdiler de günahıma girdiler

Sabah olur potinini giyemez

Öğlen olur ekmeğini yiyemez

İki sözü bir arada diyemez

Zengin diye bir çocuğa verdiler

Verdiler de günahıma girdiler

Bir Of Çeksem Karşıki Dağlar Yıkılır, Kaynak Kişi: Ahmet Gazi AYHAN, Derleyen: Ahmet SEZGİN

Bir of çeksem karşıki dağlar yıkılır

Bugün posta günü canım sıkılır

Ellerin mektubu gelmiş okunur

Benim yüreğime hançer sokulur

Şu karşıki dağda bir top kar idim

Yağmur yağdı ılgıt ılgıt eridim

Evvel yarin sevdiği de ben idim

Şimdi uzaklardan bakan el oldum

Asmalıdır Evimiz, Kaynak Kişi: Ahmet YAMACI, Derleyen: Muzaffer SARISÖZEN

Asmalıdır evimiz leylim yâr

Yeni düştü sevgimiz leylim yâr

Sevda böyle giderse leylim yâr

Çatlar ölür birimiz leylim yâr

Leylim leylim leylolsun leylim yâr

Hergün akşam böylolsun leylim yâr

Kaleden iniyorum leylim yâr

Dön desen dönüyorum leylim yâr

Aşkından kibrit oldum leylim yâr

Üflesen yanıyorum leylim yâr

Leylim leylim leylolsun leylim yâr

Hergün akşam böylolsun leylim yâr

Karanfilim sarkarım leylim yâr

Açılmaya korkarım leylim yâr

Yar geliyor deseler leylim yâr

Hasta olsam kalkarım leylim yâr

Leylim leylim leylolsun leylim yâr

Hergün akşam böylolsun leylim yâr

Aşağıdan Gelir Hozalı Gelin, Kaynak Kişi: Halil SAPMAZ, Derleyen: Emin ALDEMİR

Aşağıdan gelir hozalı gelin

Topla fistanını toz olur gelin

Kaldırsam peçeni baksam yüzüne

Eller arif olmuş söz olur gelin

Vay beni beni de yaralar beni

Gece uyutmuyor sevdalar beni

Yüce dağ başında yayılan atlar

Yârimin yanına varmasın yadlar

Mezarım üstünde dikilen otlar

Sızlıyor her yanım yâr diye diye

Vay beni beni de yaralar beni

Gece uyutmuyor sevdalar beni

Ayvanın İrisine, Kaynak Kişi: Halil SAPMAZ, Derleyen: Muzaffer SARISÖZEN

Ayvanın irisine

Aman taş attım birisine

Beni çoban etseler

Aman kızların sürüsüne

Öylolsun da Şerih Hanım öylolsun aman

Bu yıllık da Şerif Hanım böylolsun aman

Arıstakta örümcek

Aman ölürüm görmeyincek

Bir daha yâr sevmeyim

Aman aslına ermeyincek

Öylolsun da Şerih Hanım öylolsun aman

Bu yıllık da Şerif Hanım böylolsun aman

Dama çıkmış bir güzel

Aman damın etrafın gezer

Elinde bir deste gül

Aman Kendi gülünden güzel

Öylolsun da Şerih Hanım öylolsun aman

Bu yıllık da Şerif Hanım böylolsun aman

Çubuğum Yok Yolüstüne Uzadam, Kaynak Kişi: Yaşar DENİZ, Derleyen: Muzaffer SARISÖZEN

Çubuğum yok yol üstüne uzadam aman

Takatim yok yâr yolunu gözedem

Menendin yok seni kime benzedem aman

Ya sen gel buraya ya ben varayım

Elmas kadehlerin ben doldurayım

Bu yıl meyva çokdur daller götürmez aman

Dağlar diken olmuş kervan oturmaz

Buna sevda derler sitem götürmez aman

Ya sen gel buraya ya ben varayım

Elmas kadehlerin ben doldurayım

Dama Attım Deynekleri, Kaynak Kişi: Adnan TÜRKÖZ, Derleyen: Muzaffer SARISÖZEN

Dama attım deynekleri (Yâr döne döne)

Kız ürküttün leylekleri (Ağam çelebi çelebi)

Taşlı bayır bağ olur mu (Yâr döne döne)

Kara salkım ağ olur mu (Ağam çelebi çelebi)

Komşu kızı sevenin (Yâr döne döne)

Yüreğinde yağ olur mu (Ağam çelebi çelebi)

Deli Gönül Yine Ah u Zar Oldu (Leyla), Kaynak Kişi: Nesimi ÇİMEN, Derleyen İhsan ÖZTÜRK

Deli gönül yine ahuzar oldu

Dostumun gülleri sarardı soldu

Hayat çeşmemize hasret doldu

Sen de benim gibi gez leyla leyla

Yârin dudağından ballar süzülür

Gören âşıkların bağrı ezilir

Leyla defterine mecnun yazılır

Sende benim gibi yaz leyla leyla

Mecnun oldum gezdim leyla dağında

Bülbül oldum öttüm dostun bağında

Arzuman’ım kaldı gül dudağında

Engür badesini süz leyla leyla

Hasretiyem gezdim gurbet ellerde

Aşkın ateşiyle aştım bellerde

Sevda deryasında ıssız çöllerde

Yetiş imdadıma tez leyla leyla

Erkilet Güzeli Bağlar Bozuyor, Kaynak Kişi: Yöre Ekibi, Derleyen: TRT Ankara Radyosu

Erkilet güzeli bağlar bozuyor

Kirpikleri kalem olmuş yazıyor

Tek tek basaraktan

Bâde süzerekten

İnci dizerekten

Gel canım gel amman

Cevizin yaprağı dal arasında

Güzeli severler bağ arasında

Tek tek basaraktan

Bâde süzerekten

İnci dizerekten

Gel canım gel amman

Erkilet günaydın gölge basma mı

Benim sevdiceğikm senden yosma mı

Tek tek basaraktan

Bâde süzerekten

İnci dizerekten

Gel canım gel amman

Gesi Bağları (Germir Ağzı), Kaynak Kişi: Ahmet Gazi AYHAN, Derleyen: Ahmet Gazi AYHAN

Gesi bağlarını dolanıyorum

Yitirdim yârimi aman aranıyorum

Bir çift selâmına güveniyorum

Atma anam beni dağlar ardına

Kimseler yanmasın anam yansın derdime

Gesi bağlarının gülleri sarı

Ayrıldım yârimden aman gülmeyim gayrı

Gitti isen selâmın kesme bari

Atma anam beni dağlar ardına

Kimseler yanmasın anam yansın derdime

Gesi’ye giderken yolum ayrıldı

Bindim arabaya anam başım çevrildi

Bu ayrılık bize haktan verildi

Atma anam beni dağlar ardına

Kimseler yanmasın anam yansın derdime

Gine Yeşillendi Germir Bağları, Kaynak Kişi: Ahmet Gazi AYHAN, Derleyen: Muzaffer SARISÖZEN

Gine yeşillendi ağam aman Germir Bağları hey

Bakarım erimez dağların karı hey

Bergüzar yollamış da ağam aman ellerin yari hey

Saçını boynuma dolar ağlarım hey

Verseler yarimi yanıma güler oynarım hey

Arabaya taş koydum ben bu yola baş koydum

Seni gelecek diye sol yanımı boş koydum

Gine güzer geldi de ağam aman yollar işledi hey

Gözüm yaşı durmuş iken aman yine başladı hey

Benim yârim suna boylum aman nerede kışladı hey

Saçını boynuma dolar ağlarım hey

Versler yârimi yanıma güler oynarım hey

Arabaya taş koydum ben bu yola baş koydum

Seni gelecek diye sol yanımı boş koydum

Horozumu Kaçırdılar, Kaynak Kişi: Ömer AKPINAR, Mehmet HAMZAOĞLU, Derleyen: Nidâ TÜFEKÇİ

Horozumu kaçırdılar

Damdan dama aşırdılar

Suyuna da pilav pişirdiler

Bili geh geh geh güzel horozum

Horozumun beş pençesi

Tavukların eğlencesi

Evde boş kaldı kümesi

Bili geh geh geh güzel horozum

Horozum da yağlıyıdı

Kümesine bağlıyıdı

Çil tavuğun oğluyudu

Bili geh geh geh güzel horozum

Süpürgesi Yoncadan, Kaynak Kişi: Mehmet DELİHALİLOĞLU (Emmi), Derleyen: Murat KAVUNCU

Süpürgesi yoncadan

Gâyet beli inceden

Ben seni sakınırım

Yerdeki karıncadan

Hanım şaşırdın beni

Aşka düşürdün beni

Aşk adamı ağlatır

Dert adamı söyletir

Yokuşta yoruldun mu

Sözüme darıldın mı

Sen bana yâr olalı

Boyumca sarıldın mı

Hanım şaşırdın beni

Gâyet beli inceden

Ben seni sakınırım

Yerdeki karıncadan

Süpürgesi saz olur

Gül açılır yaz olur

Ben yârime gül demem

Gülün ömrü az olur

Hanım şaşırdın beni

Aşka düşürdün beni

Aşk adamı ağlatır

Dert adamı söyletir

Kırlangıçlar Yüksek Yapar Yuvayı, Kaynak Kişi: Asım Yahya BEYOĞLU, Derleyen: Azize TÖZEM

Kırlangıçlar aman yüksek yüksek yapar yuvayı

İner düz ovaya sürer aman safâyı

Var git oğlan var git sana da yâr olmam

Anandan babandan aman intizar almam

Arabaya taş koydum ben bu yola baş koydum

Bir kötünün yüzünden adımı serhoş koydum

Kırlangıçlar aman yüksek yüksek uçar havada

Yavruları yem bekliyor aman yuvada

Var git oğlan var git sana da yâr olmam

Anandan babandan aman intizar almam

Arabaya taş koydum ben bu yola baş koydum

Bir kötünün yüzünden adımı serhoş koydum

Şu Dağları Aşmalı (Navruz Gelin), Kaynak Kişi: Adnan TÜRKÖZ, Derleyen: Nidâ TÜFEKÇİ

Şu dağları aşmalı

Çifte camız koşmalı

Yâr askere gidince de (ah suna boylum yörü)

Kiminen buluşmalı (öldürüyon beni)

Yar yörü yörü gız yörü yörü sallanmanın yeri

Gız nişanlın geliyo da Osmanlıca yörü

Poşunu eğdirmişsin

Gaşına değdirmişsin

Gâyet güzel değilsin de (navruz gelin yörü)

Kendini sevdirmişsin (öldürüyon beni)

Yar yörü yörü gız yörü yörü sallanmanın yeri

Gız nişanlın geliyo da Osmanlıca yörü

Ekine firaz derler

Güzele beyaz derler

Kime yansam derdimi de (Navruz gelin yörü)

Yana yana gez derler (öldürüyon beni)

Yâr yörü yörü gız yörü yörü sallanmanın yeri

Gız nişanlın geliyo da Osmanlıca yörü

Taşa Basma İz Olur, Kaynak Kişi: Anonim, Derleyen: TRT İzmir Radyosu

Taşa basma iz olur

Kız kunduran toz olur aman

Gel buradan gidelim

Aman eller duyar söz olur aman

A benim de kınalı kekliğim aman

Yollarını nerelerde bekleyim aman

Taşa basma tanırlar

Seni yolcu sanırlar aman

Gel buradan gidelim

Seni benden alırlar aman

A benim de kınalı kekliğim aman

Yollarını nerelerde bekleyim aman

Varın da Bakın Sandığında Nesi Var, Kaynak Kişi: Murat KAVUNCU, Derleyen: Şaban UYAN

Varın da bakın sandığında nesi var

El değmemiş esvapların hası var

Bir gelin ölmüş memleketin yası var

Yandım annem helâl eyle sütünü

Cahildim tutamadım sözümü

Varın bakın sarı yıldız doğdu mu

Lâle sümbül mor menevşe soldu mu

Bir gelin ölmüş mezaristan doldu mu

Yandım annem helâl eyle sütünü

Cahildim tutamadım sözümü

Verdiğin Yazmayı Bürüneyim mi, Kaynak Kişi: Osman ÖZDEMİR, Derleyen: Bantan Yazıldı

Hey hey

Verdiğin yazmayı bürüneyim mi

Dostuma düşmanıma gine görüneyim mi

Ellere bakınca yerineyim mi

Atma garip anam beni dağlar ardına

Kimseler yanmasın anam yansın derdime

Of of

Menekşe kuymuşlar gülün adını

Almadım dünyada gine ben muradımı

Ben ölünce “Dertli” koyun adımı

Atma garip anam yalın ayak kış günü

Ben seni seviyom da havaların hoş günü

Hey hey

Susuz göllerde de balık avlanmaz

Ciğer yanmayınca gine gözler ağlamaz

Hayırsız yârinen gine gönül eğlenmez

Aylar onbeş onbeş gine gurbet tükenmez

Ellerin köylerinde bu hasretlik tükenmez

Yarim İstanbul’u Mesken mi Tuttun, Kaynak Kişi: Ahmet Gazi AYHAN, Derleyen: Ahmet Gazi AYHAN

Yârim İstanbul’u mesken mi tuttun aman

Gördün güzelleri beni unuttun aman

Beni evinize köle mi tuttun aman

Gayri dayanacak özüm kalmadı aman

Mektuba yazacak sözüm kalmadı aman

Yârim sen gideli yedi yıl oldu aman

Diktiğin fidanlar meyveye döndü aman

Seninler giden sılaya geldi aman

Gayri dayanacak özüm kalmadı aman

Mektuba yazacak sözüm kalmadı aman

Yârim İstanbul’da salkım söğüttü aman

Şeklini unuttum nasıl yiğitti aman

Seninle gidenler oğlan büyüttü aman

Gayri dayanacak özüm kalmadı aman

Mektuba yazacak sözüm kalmadı aman

Zalim Felek Değirmenin Döndü mü, Kaynak Kişi: Ahmet Gazi AYHAN, Derleyen: Ahmet Gazi AYHAN

Zalım felek değirmenin döndü mü

Bağın bahçen sular ile doldu mu

Ben yaparım sen yıkarsın bendimi

Döne döne nöbet bize geldi mi

Yüce dağdan indirdiler al ile

Kollarımı bağladılar şal ile

Elin gönlü dünya dolu mal ile

Beni gönlüm suna boylu yâr ile